Genellikle çocuklarda görülen geniz eti büyümesi (adenoid hipertrofisi); burun boşluğu ile ağız boşluğunun birleştiği yerde bulunan lenfoid dokunun normalden daha büyük hale gelmesidir. Bu büyüme neticesinde hava yolu daralır ve hava geçişi zorlaşır.
Hava yolunun daralması ve hava geçişinin zorlaşması sonucunda ağzı açık uyuma, uykuda salya akıntısı, horlama, uykuda solunum durması (uyku apnesi), huzursuz uyku, uykuda sürekli hareket etme, uykuda idrar kaçırma gibi belirtiler görülür. Bu çocuklar genellikle iyi beslenemezler bazılarında gelişme geriliği görülebilir. Geniz eti çocuklarda uyku verimini azalttığı için gün içi uyku hali yada dikkat eksikliği, okul başarısında azalma, konsantre olamama gibi sorunlara da yol açabilir.
Geniz eti büyümesi olan çocuklar sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçirebilirler. Benzer şekilde sık hasta olan çocuklarda da geniz eti büyüyebilir. Bu çocuklarda bitmek bilmeyen bir geniz akıntısı vardır. Tedavi ile düzelmeyen geniz akıntısı görüldüğünde geniz eti büyümesi ile beraber alerjik durum da araştırılmalıdır.
Tedavide öncelikle ilaçlarla geniz akıntısı kesilip geniz eti küçültülmeye çalışılır. Ancak kesin tedavi cerrahi olarak geniz etinin alınmasıdır.
Geniz eti ameliyatı genel anestezi altında yapılır. Tercihen 3 yaş üzeri hastalara yapılır ancak uykuda solunum durması gibi bir durum varsa yaş sınırı aranmaz. Ameliyat yaklaşık 30 dakika sürer. Ameliyat sonrasında genellikle bir gece hastanede takip edilir. Taburcu olduktan sonra 3-4 gün yumuşak ve ılık gıdalarla beslenme önerilir. Sert ve sıcak gıdalar tavsiye edilmez.
Eğer geniz eti kronik burun tıkanıklığına neden olacak kadar büyük ise; geniz eti ameliyatı bu soruna kesin çözüm olabilir. Uzun süreli burun tıkanıklığı büyüme ve gelişmede geriliğe ve kalp-akciğer hastalıklarına neden olabilir.
Yüzün orta kısmının basık, ağzın sürekli açık, üst çenenin çıkık ve damak yapısının kubbeli olduğu durumlar; çocuklarda sürekli burun tıkanıklığının sonucunda oluşan ‘adenoid yüzü’ görüntüsüdür.
Bu çocuklarda ağız ve diş yapısında da bozukluklar oluşur, çok fazla çürük gelişir. Bu durumda çocuklar, yatakta çok sık dönmekte, başlarını geriye atarak daha rahat nefes almaya çalışmaktadır ve sıklıkla ağızlarından salya akmaktadır. Bahsettiğimiz belirtilerin gözlemlendiği çocuklar Kulak Burun Boğaz doktorunun tanısıyla geniz eti ameliyatına yönlendirilirler.
Ayrıca geniz eti ameliyatı;
Bademcik ameliyatı (tonsillektomi) yılda 5 kere, iki yıl üst üste 4 kere veya üç yıl üst üste 3 kere ve üzerinde bademcik enfeksiyonu (tonsillit) atağı geçiren ya da bademcikleri ileri derecede (grade 3 ve üzeri) büyük olan ve buna bağlı uykuda nefes alma problemi ve uyku apnesi yaşayan hastalarda uygulanmaktadır.
Çocuklarda 4 yaş ve sonrasında güvenle yapılabilmektedir. Daha küçük çocuklarda çok ciddi bir zorunluluk olmadıkça önerilmemektedir.
Ameliyat genel anestezi altında yapılmakta ve ortalama 15 dakika sürmektedir. Thermal Welding denilen özel alet yardımıyla ısı enerjisiyle yapılmaktadır. Bu yöntemin avantajı ameliyat sırasında kanamanın olmaması, ameliyat sonrası ağrının minimum düzeyde hissedilmesi ve iyileşmenin daha hızlı olmasıdır. Eğer çocuk hastada geniz eti problemi varsa aynı seansta geniz eti ameliyatı da olabilir. Yetişkin hastada tıkayıcı uyku apnesi mevcutsa yine aynı seansta küçük dil ve yumuşak damak cerrahisi de uygulanabilir.
Hasta ameliyattan bir kaç saat sonra evine gidebilir. Yara iyileşmesi yaklaşık 1 hafta sürmektedir. Bir hafta boyunca sıvı ve yumuşak gıdalar tüketmesi önerilir. Ameliyat sonrası kanama riski çok düşüktür.