PTCA Nedir ?

1980 yılları başlarından itibaren halk arasında balon tedavisi olarak bilinen PTCA ve stent işlemi günümüzde giderek daha yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.

PTCA, daha çok bilinen adıyla stent; koroner arter hastalıklarında kullanılan, oldukça güvenli bir kalp-damar tedavi yöntemidir. Koroner anjiyografi sonrasında saptanmış olan kalbi besleyen damarlardaki daralma ya da tam tıkanmaların tedavisinde kullanılmaktadır.

PTCA ve / veya stent koroner anjiyografi gibi anjiyo laboratuvarında hasta uyutulmadan, giriş yerine lokal anestezi kullanılarak yapılır. İşlem süresi değişkendir. 

Bu yöntem ile daralan kalp damarı içerisine 1,5-4mm genişliğinde balonlarla açma işlemi yapılıp çoğunlukla da arkasından damarın çapına uygun stent adı verilen çelik koruyucular yerleştirilir. Stentler ilaçlı ve normal olmak üzere 2 gruba ayrılabilir. İlaçlı stentler çelik üzerine yerleştirilen polimer adı verilen kimyasal üzerine özel ilaçlar emdirilerek yapılırlar. Bu stentler üzerindeki ilacı aylar içerisinde yavaş yavaş verir. Bu ilaçlar sayesinde stentin yeniden tıkanması önlenmiş olur. Buna rağmen stent yine de %10 oranında tıkanabilir. Bu tıkanma oranı normal stentlerde %30-40 civarındadır.

Görüldüğü gibi stentler damarı açmakla birlikte yeniden tıkanma (re-stenoz) en büyük dezavantajlarıdır. Stent tıkanması durumunda eski stent yerinden çıkartılmaz içerisine yeniden stent takılır veya bu mümkün olmazsa by-pass operasyonuna gidilir.

Perkütan Nedir? 

Ameliyatsız, ani invaziv (kesi açılarak) yapılmayan, cilt üzerinden belirlenen bir damar yolu kullanılarak gerçekleştirilen eyleme perkütan adı verilmektedir. Perkütan yöntem ile yapılan damar açma işlemleri “Perkütan Koroner Girişim” şeklinde de tanımlanabilmektedir.

Translüminal Nedir? 

Bir damarın iç açıklığından yararlanılması süreci anlamına gelmektedir.

Koroner nedir?

Kalbin yapısında yer alan ve kalbi besleyen damarlara koroner adı verilir.

Anjiyoplasti Nedir? 

Anjiyoplasti, herhangi bir cerrahi metoda gereksinim duyulmadan gerçekleştirilen tıkalı ya da aşırı daralan damarların açılması, genişletilmesi işlemlerinin bütününe anjiyoplasti denir.

PTCA Stent Çeşitleri Nelerdir ?

PTCA stentin, ilaçlı ve eriyen gibi çeşitleri vardır. Bunlar hastaya uygunluğu değerlendirilerek yapılmaktadır. Stent çeşidinin hangisinin tercih edileceğinde; hastanın genel durumu, hastalık düzeyi ve hekim kararı etkili olmaktadır.

İlaçlı Stent 

İlaçlı stent kalbi besleyen damarlarda meydana gelebilen daralmaların ortadan kaldırılması için uygulanmaktadır. Bir PTCA işlemi olarak stentlerin yapılarına ilaç da katılabilmektedir. İleride kalp damarlarında ortaya çıkabilecek yeni daralmaların engellenmesi için stentler ilaçlarla takviye edilebilmektedirler. Metal yapıdadırlar.

Eriyen Stent

Kalbin beslendiği bölgesel damarlardaki daralmaların giderilmesi için kullanılan, ilaçla kaplanmış ve eriyebilir özellikte olan stentler de bulunmaktadır. Bu stentler damardaki darlığı açmak için geliştirilmiş, üzeri ilaç kaplı olan, eriyebilir özellikteki stentlerdir. Eriyen stentler metalden yapılmamışlardır. Eriyebilen polimer yapıdaki bu stentlerin magnezyumdan üretilmiş olanları da mevcuttur.

PTCA Neden Yapılır?

Kalbi tümüyle çevreleyen ve onun beslenmesinden sorumlu damarların herhangi bir hastalık sonucu tıkanması ya da daralmasını tedavi etmek için yapılmaktadır.

PTCA İşlemi Nasıl Yapılır?

İşlem sırasında izlenecek adımlar doktor tarafından ayrıntılı olarak hastaya anlatılmaktadır. Yaklaşık 45 ile 90 dakikalık bir süre içinde gerçekleştirilen bu tedavide, özel olarak planlanan tıbbi süreçler bulunmaktadır. 

PTCA İşlemi Öncesi

• Uygulamaya başlanmadan önce gerekli testler yapılır ve hastanın işleme uygunluğu değerlendirilir. 
• Hasta işlem için uygunsa PTCA işleminden birkaç gün öncesinde uyulması gereken kurallar doktoru tarafından detaylı olarak anlatılır.
• İşlem yapılmadan birkaç gün önce doktor tarafından verilen aspirin ya da benzer ilaçlar kullanılmalıdır. PTCA işlemine hazır hale gelmeniz için doktorunuzun direktiflerini uygulamak büyük önem taşır.
• Bunların dışında halihazırda kullanılan ilaçlar hakkında doktora bilgi verilmelidir. 
• İşlem sırasında herhangi bir ilaca veya maddeye karşı alerjik reaksiyon oluşabileceği için bu bilgilerin ameliyat öncesinde verilmesi sağlıklıdır. Alerjik durumlar var ise işlem öncesinde önlemler alınabilir.
• İşlem öncesindeki geceden itibaren su ve gıda tüketilmemelidir. İşlemin uygulanabilmesi için 12 saat aç kalınması gereklidir. Süre konusunda detaylı açıklamalar doktor tarafından yapılacaktır.
• İşlem için hazırlık safhasında erkeklere dış kateter, kadınlara ise mesaneye giden bir sonda takılabilmektedir. İdrar torbası kateteri, PTCA uygulamasından sonraki süreci kolaylaştırması için kullanılmaktadır. Bu sayede kalbe giden damarlara ulaşacak olan materyalin, delinme bölgesinde yaşatacağı semptomları en aza indirebilmektedir. 
• Bunların dışında bu işleme hazırlanırken doktorunuz ve sağlık ekibi tarafından verilecek olan talimatlara harfiyen uymanız çok önemlidir. 
• İşlem sırasında lokal anestezi uygulanır. 
• İşlem gerçekleştirilirken doktor tarafından bazı talimatlara uyulması istenecektir. Bu talimatlar derin nefes almak vb. şekildedir.

PTCA İşlemi Sonrası

• İşlem sonrası tüm kateterler çıkarılır ve kateterle girilen vücut bölgesindeki kanamanın durması için bir süre oraya bası uygulanır. 
• İşlem bittikten sonra hasta tansiyonu ve kalp ritmi yakından takip edilir.
• Hasta, 3 ila 8 gün hastanede ağırlanabilir. İşlemin boyutu ve hekim görüşü doğrultusunda aynı gün taburcu olunması da mümkündür.
• Kateterle giriş yapılan bölgede bir iki gün içinde geçebilecek morlukların görülmesi oldukça normaldir. 
• Yine kateterin girdiği bölgede hafif şişlikler gözlemlenebilmektedir. 
• İşlem sonrasında bandaj bulunduğu yerden çıkarılır. Eğer bir süre daha kalması uygun görüldüyse, kullanım sırasında dikkat edilmesi gereken noktalar açıklanmaktadır.
• Bandajın çıkarılması sonrasında bölgeye yara bandı yapıştırılmasında herhangi bir sakınca yoktur.
• PTCA sonrasında günlük periyotlarla kateterle giriş yapılan yer sabunlu suyla hafifçe yıkanmalıdır. Yıkama sırasında yara bölgesinin ovulmaması gerekmektedir.
• Her duş sonrası kateter giriş bölgesi mümkün olduğunca kuru ve temiz olmalıdır.
• İşlem eğer kasık bölgesinden gerçekleştirildiyse mümkün olduğunca rahat ve salaş giyinmeye özen gösterilmelidir.
• İşlem sonrası hastane takip randevuları aksatılmamalıdır

PTCA (Perkütan Translüminal Koroner Anjiyoplasti)- Stent Riskleri Nelerdir?

Kalp damarlarındaki daralmaları ya da tıkanmaları giderebilmenin en güvenli ve etkili yolu stent takılmasıdır. Gerek işlem sırasındaki komplikasyon risklerinin yok denecek kadar az olması gerekse de başarı oranları, PTCA uygulamasını güvenilir bir tedavi yöntemi haline getirmektedir. Ancak yine de halihazırda kalp rahatsızlıkları üzerine gerçekleştirilen bir işlem olduğu için her tedavide olduğu gibi bu işlemlerde de belirli riskler vardır.

Bunlar;

• En sık rastlanan komplikasyonlardan biri kateterin giriş bölgesinde (el bileği, kasık) morarma ya da şişlik meydana gelmesidir. 
• Kateterin giriş bölgesinde aşırı kanama olabilir. 
• Kateterin kasıktan girdiği bu işlemlerde, o bölgedeki atardamar balonlaşabilir. Bu durumda anevrizma meydana gelebilir. Ameliyatsız bir şekilde bu sorun giderilebileceği gibi, cerrahi işleme de ihtiyaç duyulabilmektedir.
• Uygulama sırasında kan pıhtıları oluşma riski de mevcuttur ancak günümüz PTCA işlemleri gerçekleştirilirken kan sulandırıcılar kullanıldığı için böyle bir risk de büyük ölçüde engellenebilmektedir. 
• İşlemler sırasında meydana gelebilecek bir diğer komplikasyon ise damar yırtılmasıdır. Yırtılma gerçekleşmesi muhtemel damarlara karşı gerekli önlemleri alabilen deneyimli cerrahlar sayesinde bu riskin ortaya çıkması da büyük ölçüde engellenebilmektedir.

Perkütan Translüminal Koroner Anjioplasti (PTCA) Stent

https://www.uzmandoktor.net/ptca/ptca-nedir.html